Mục lục
hiện
1. Ý nghĩa từ
dam (דָּם ) = máu, dịch đỏ lưu thông trong cơ thể.
Từ này mang 2 sắc thái chính trong Kinh Thánh:1. Sinh học: máu là thành phần sống còn của thân thể.
2. Biểu tượng – nghi lễ: máu gắn liền với sự sống, sự chuộc tội, sự công chính, và sự phán xét.
Khác với nhiều nền văn hóa cổ đại coi máu là sức mạnh ma thuật, trong Kinh Thánh máu = sự sống (nephesh), nên phải kính trọng.2. Nơi xuất hiện trong Kinh Thánh
Máu = sự sốngSáng thế 9:4: “Chớ ăn thịt có máu, vì máu là sự sống.” (lệnh cho Nô-ê, trước cả Luật Môi-se).
Lê-vi 17:11: “Vì sự sống (nephesh) của xác thịt ở trong máu.”
Phục truyền 12:23: “Máu là sự sống (nephesh), chớ ăn máu cùng với thịt.”
Máu trong nghi lễXuất 12:7: Máu chiên bôi trên cửa trong lễ Vượt qua → dấu hiệu để thiên sứ vượt qua.
Lê-vi 16:15–16: Ngày Chuộc Tội, thầy tế lễ mang máu vào nơi chí thánh để chuộc tội cho dân.
Đổ máu ngườiSáng thế 4:10: “Máu của A-bên kêu từ đất lên với Ta.”
Sáng thế 9:6: “Ai đổ máu người, sẽ bị người đổ máu lại.”
Thi thiên 106:38: Dân Israel “đổ máu vô tội”, bị Yahweh đoán phạt.
3. Liên kết với các từ khác
Dam gắn trực tiếp với nephesh: máu = chỗ cư ngụ của sự sống.Trong nghi lễ: máu thay cho sự sống → dùng để “chuộc tội cho nephesh”. Khi máu đổ = sự sống bị mất, nên trong luật Hê-bơ-rơ, máu không thể tách khỏi sinh mạng.4. Ý nghĩa thần học
Máu thuộc về Yahweh, con người không được phép ăn.
Máu dùng trong tế lễ thể hiện: chỉ có sự sống dâng lên mới có thể làm xóa tội.
Máu vô tội đổ ra (như A-bên) trở thành tiếng kêu công lý thấu lên trời. Máu có tính chất “thuộc về Ngài” → nhắc rằng sự sống không thuộc về ta, nhưng là của Đấng ban nó.5. Điều liên quan thêm
Trong Do Thái giáo, người ta tuyệt đối rút máu khi giết mổ, vì tin rằng ăn máu = xúc phạm Yahweh.Trong Cựu Ước, cụm “đổ máu” (שָׁפַךְ דָּם – shafakh dam) xuất hiện hàng chục lần, hầu hết gắn với tội giết người, chiến tranh, và sự phán xét.Trong biểu tượng, máu cũng liên hệ với sự giao ước (Xuất 24:8: Môi-se rảy máu và nói: “Đây là máu của giao ước…”).6. Tóm lược
Dam = máu: nơi cư ngụ của nephesh (sự sống).Yahweh cấm ăn máu, vì máu thuộc về Ngài.Máu là trung tâm trong nghi lễ tế lễ: thay cho sự sống để chuộc tội.Máu đổ ra = sự sống mất đi, và nếu là máu vô tội → trở thành tiếng kêu đòi công lý.